Chemicaliën en hun toepassing
 
Naam: Synoniem - Handelsnaam: Formule: Enkele toepassingen:
aluminiumkaliumsulfaat-
dodecahydraat		 aluin, kalium aluin AlK(SO4)2·12H2O Bloedstelpend middel. Bereiding van  kleurstoffen, papier en plantaardige lijm. Waterzuivering.
3-aminophtalhydrazide luminol C8H7N3O3 Analytisch reagens. In "light sticks".
ammonia ammoniak NH3 Bereiding salpeterzuur, explosieven, kunstmest en, synthetische vezels
ammoniumchloride salmiak NH4Cl In drop,batterijen, waspoeders, soldeer, elektroplateren, koude mengsels,
ammoniumijzer(II)sulfaat-
hexahydraat		 Mohr's zout (NH4)2Fe(SO4)2·6H2O Analytisch reagens. Fotografie. Polymedrisatie katalysator. 
ammoniumsulfaat zwavelzure ammoniak (NH4)2SO4 Kunstmest. Bereiding van H2SO4. Analytisch reagens. Koude mengsels.
boorzuur boorzuur H3BO3 Ontsmettingsmiddel. Waterbestendig maken van hout en textiel. Conserveermiddel. Bereiding van keramiek, cement, glas, leer, etc. Cosmetica. Fotografie. Verf. Insecticide.
calciumcarbonaat koolzure kalk, kalk CaCO3 Tegen maagzuur. Calcium supplement. In voedingsmiddelen, cosmetica, etc. Neutraliseren van wijn. 
calciumhydroxide kalkwater Ca(OH)2 In cement, plamuur, etc. In smeermiddelen, pesticiden, waterverf, etc. Ontharen van huiden.
calciumhypochloriet bleekpoeder CaOCl2 Algicide. Bactericide. Deodorant. Desinfectant. Fungicide. Oxidator. Bleekmiddel. 
calciumnitraat kalksalpeter Ca(NO3)2.4H2O Explosieven. Kunstmest. Lucifers. Bereiding van salpeterzuur. 
calciumoxide ongebluste kalk CaO  In steen, plamuur, fungicides, insecticides, smeermiddelen, etc. Bereiding van staal, aluminium, glas, papier, etc.. CO2 adsorbens. 
calciumsulfaat gips CaSO4 In cement. Als papier vulmateriaal. Droogmiddel. Gips.
diaminomethanal Ureum H2NCONH2  Kunstmest. In diervoeding. Bij de bereiding van plastics. In de papierindustrie om cellulose zachter te maken.  
diethylether ether C2H5OC2H5 Oplosmiddel. Verdovend middel.
dimethylbenzeen 
(ortho, meta, para)		 xyleen
(ortho, meta, para)		 C6H4(CH3)2 Oplosmiddel. Grondstof bij vele organische syntheses. 
ethanol alcohol C2H5OH In drank. Oplosmiddel. Octaanbooster in benzine.
gelatine eiwitstof Stabilisator, smaakmiddel en verdikker in voedsel. In geneesmiddel als o.a. bindmiddel. Bij de bereiding van cement, lijmen, plastics, etc. 
glucose druivesuiker,
dextrose		 C6H12O6 Zoetmiddel. Hoog energetische voedingsstof. 
hydroxybenzeen fenol C6H5OH Desinfectans. Grondstof in vele syntheses. 
2-hydroxypropaantricarbonzuur-1,2,3 citroenzuur C6H8O7.xH2O In voedingsmiddelen (jams, etc.). In geneesmiddelen. Reagens in analytische chemie.  
kaliumcarbonaat potash K2CO3 In de bereiding van zeep, glas, keramiek en aardewerk. Lithografie. Vloeibare shampoos. Droogmiddel.
kaliumchloraat chloorzure potash KClO3 Explosieven en vuurwerk. Lucifers. Bereiding van kleurstoffen. 
kaliumchloride kali KCl In elektrode cellen. In buffers. Fotografie. 
kaliumhexacyanoferraat kaliumferricyanide, roodbloedloogzout K3Fe(CN)6 Blauwdrukken. Kleuren van wol. Reagens in analytische chemie.
kaliumhydroxide kaliloog KOH Bereiding van vloeibare zeep. CO2  adsorbent. Verf en vernis verwijderaar. Reagens in syntheses en analytische chemie.
kaliumnatriumtartraat Rochelle's zout KNaC4H4O6 Bereiding van spiegels. In Fehlings reagens. Bij piezo-elektrische kristallen.
kaliumnitraat kalisalpeter KNO3 In vuurwerk en explosieven. Vleesconservering. Koude mengsels. Glasbereiding. Lucifers.  
kooldioxide koolzuurgas
droogijs (vast)		 CO2 In koolzuurhoudende dranken. Bij de bereiding van carbonaten. In Brandblussers. In koeling als droogijs. 
koolmonoxide kolendamp CO In synthesegas (CO + H2) als grondstof in de petrochemische industrie. Reductor in metaalbereidingsprocessen. 
kopersulfaat kopervitriool CuSO4.5H2O Als fungicide, algicide, bactericide, herbicide (Anti-algen middel in vijvers). Elektroplateren. Reagens in syntheses en analyses. Batterij elektrolyt. Pigment in verf.  
kwikchloride calomel Hg2Cl2 In elektrodes. 
magnesiumoxide magnesiumpoeder MgO Anti-glij middel voor op de handen bij turnen. Bekleding van ovens. 
magnesiumsilicaat talk MgSiO3 In geneesmiddelen. Pigment. Smeermiddel. 
magnesiumsulfaat heptahydraat bitterzout MgSO4.7H2O In mineraalwater. In kunstmest.
mangaanoxide bruinsteen MnO2 In aquaria, katalystor met waterstofperoxide om zuurstof te maken. 
methaan aardgas, moerasgas CH4 Gasverwarming. Grondstof bij de bereiding van waterstof, HCN, NH3, etc.
methanol CH3OH Oplosmiddel. Grondstof voor de bereiding van formaldehyde en methylesters. Antivries in autoradiatoren en remmen. Octaanbooster in benzine.   
methanol/ethanol spiritus CH3OH/C2H5OH Oplosmiddel. Schoonmaakmiddel. 
methylbenzeen tolueen (thinner) C6H5CH3 Oplosmiddel. Verfverwijdering. Grondstof bij syntheses. 
methylcarbonzuur azijn, azijnzuur CH3COOH Conservering. In voedingsmiddelen. Grondstof bij acetaten bereiding. Veel gebruikt bij syntheses. Oplosmiddel voor oliën. 
natriumcarbonaat soda (sodex) Na2CO3 Bereiding van natrium zouten, glas, textiel, etc. Bleken van linnen en katoen. Schoonmaakmiddel. Waterverzachting.  Fotografie. Analytisch reagent.
natriumchloride keukenzout NaCl Bereiding van Cl en Na, HCl, natriumcarbonaat, etc. In voedselbereiding en conservering. Zeepbereiding. Koude mengsels.
natriumhydroxide   natronloog NaOH Neutraliseren van zuur en het maken van natriumzouten o.a. zepen. In kunstvezel & kunststof bereiding. Precipitatiemiddel.
natriumnitraat natronsalpeter, chilisalpeter NaNO3 Kunstmest. Bereiding van nitreer zuur. Katalysator bij H2SO4 bereiding. Kleur fixeer in vlees. Bereiding van glas, keramiek, lucifers. 
natriumsilicaat waterglas Na2SiO3 Binnenkant Bessemer ovens, zuur concentrators. Bereiding van grindtegels.
natriumsulfaat glauberzout Na2SO4 Droogmiddel, koude mengsels, bereiding van glas, ultramarijn en papier pulp 
natriumthiosulfaat thio Na2S2O3 Verwijderen van Cl uit oplossing, fixeermiddel, extractie van zilver uit erts, leerbereiding, witten van beenderen, ivoor, stro. Analytisch reagent.
natriumwaterstofcarbonaat natriumbicarbonaat, zuiveringszout NaHCO3 Bereiding van natrium zouten. Bron van CO2. Bakpoeder. In brandblussers en  schoonmaakmiddelen.  
octadecaanzuur stearinezuur C17H35COOH Kaarsen. In cosmetica. Geneesmiddel coating.
parachloorbenzeen mottenballen C6H4Cl2 Mottenballen. 
1,2,3-propaantriol) glycerol, glycerine C3H5(OH)3 Bereiding van nitroglycerine, cosmetica, vloeibare zeep, smeermiddelen, etc. Oplosmiddel. Zoetmiddel. Anti-vries. 
propanon aceton C3H6O Oplosmiddel. In chemicaliënbereiding. Verf- en vernisverwijderaar..
sacharose suiker C12H22O11 In voedingsmiddelen. Zoetmiddel. 
tetrachloormethaan tetra CCl4 Oplosmiddel. Vetverwijdering. Vroeger gebruikt als brandblusmiddel en schoonmaakmiddel.
trichloormethaan tri CHCl3 Oplosmiddel. Vetverwijdering.
waterstofcyanide blauwzuur HCN Vergif om bv insecten te doden op bv. schepen.. 
waterstofperoxide peroxide H2O2 Bleekmiddel. Oxidator. Raketbrandstof. Desinfectant. 
wijnsteenzuur wijnsteenzuur H2C4H4O6 In frisdranken en andere voedingsmiddelen (vooral de meel produkten).
ijzersulfaat ijzervitriool FeSO4 In waterzuivering als flocculant.
zetmeel stijfsel (C6H10O5)x Stijfsel. Indicator.In de voedingsmiddelen industrie. Vul- en bindmiddel bij geneesmiddelen.
zilvernitraat helse steen AgNO3 Fotografische films. Fabricage van spiegels. Verzilveren (elektroplateren). Analytisch reagens. 
zoutzuur (verdund) geest van zout HCl Bij de bereiding van diverse soorten chlorides. Bij diverse syntheses. Erts zuivering. Neutralisatie van bases. Verwijderen van kalkaanslag.
zwavelzuur accuzuur H2SO4 in accu's, pekelen van vlees, zuiveren van petroleum, bereiding van kunstmest, explosieven, kleurstoffen, lijm, perkament en ander zuren.

 
De toepassingen van de chemicaliën die in deze tabel genoemd worden heb ik voornamelijk gevonden in een uitstekend naslagwerk genaamd "The Merck Index". In dit naslagwerk worden chemicaliën behandeld in een klein artikel (o.a. namen, publicaties, eigenschappen) dat afsluit met de toepassingen daarvan.

 

29-08-2005