Microscopisch onderzoek van monsters uit het Brabantse Kleineven

Datum:  31 Mei 2025

Inleiding:

Lid zijnde van de NGVM wordt er jaarlijks een vennendag georganiseerd waar leden monsters uit vennen nemen die men daarna microscopisch bestudeerd.

Materiaal:

  • Microscoop:
    Euromex BioBlue BB.4253 TriNoculair (met polarisatiefilter)
  • Camera's:
    Samsung Galaxy Ultra S23  via cameradapter op oculair
    De Euromex microscoop is ook uitgerust met een Panasonic DC-GX-9
  • Planktonnet
  • Monstername flesjes
  • Pipet
  • Objectglaasjes
  • Dekglaasjes
  • pH en geleidbaarheid meetsticks
  • Fructose oplossing
  • Nagelverharder

 

Op onderstaande foto is mijn monstername doos te zien. Naast het plantonnet bevat het andere werktuigen die handig kunnen zijn bij het nemen van watermonsters. De  monsters zijn mee naar huis genomen waarna ze nog eens bestudeerd zijn.

Uitvoering:

Locatie
De monsters zijn genomen in het Kleinven (51.38821473578522, 5.466976389328418) naast de Mastboslaan in Waalre. Door de droogte gevolgd door regen was de oogst matig.
  • Men gooit het planktonnet uit in het ven en trekt het weer terug.
  • Het monsternameflesje is gevuld met water en wordt overgoten in een ander flesje.
  • Daarna vindt microscopisch onderzoek plaats
  • Neem met een pipet een vloeistof uit de bodem van het monsterpotje en plaats deze op een object glaasje
  • Meng met een druppel fructose oplossing
  • Plaats een dekglaasje
  • Observeer onder de microscoop

  • Bij terugkomst op de verzamelplek zijn pH, geleidbaarheid en temperatuur van een watermonster gemeten.
  • Bij thuiskomst zijn de preparaten op de randen van de dekglaasjes afdicht met nagelverharder

Resultaten en discussie:

Foto's van het Kleinven
Het doel van zulk een dag is om zoveel mogelijk organismen te identificeren. Dat lukt mij niet altijd, maar hieronder laat ik er een paar zien waar ik wat meer vertrouwen in heb.

Ik heb weinig levende organismen waargenomen. Mogelijk dat het toevoegen van een geconcentreerde fructose oplossing daar de oorzaak van was. Ik heb fructose toegevoegd om over enige tijd  te kijken of de preparaten op deze manier houdbaar zijn.


Mijn werkplekje
Meetresultaten:
  • pH : 6.4 ~ 6.5
  • Geleidbaarheid: ~28 µS/cm
  • Temperatuur: 23.5 °C
Bestudeerde monsters:
Typisch: Objectief 20x, Oculair 10x,
Samsung S23 ultra foto's
Typisch: Portrait Mode. Ca, 2x digitale zoom.
Rechts: Groenalgen

 
Boven en onder: Desmidium grevillei (de onderste foto is genomen met gepolariseerd licht).
Ik vermoed dat onderstaande object een stukje afgebroken Desmidium gervillei is.  Een ander verklaring is dat het een coenobium of celkolonie is, een groep of kolonie van cellen, die een bepaald, min of meer vast aantal cellen met weinig of geen specialisatie bevat.
Sieralg (Desmidiaceae); Closterium lunula
Sieralg (Desmidiaceae): Pleurotaenium trabecula
Sieralg (Desmidiaceae):
Closterium intermedium of Closterium dianae?
Panasonic DC-GX-9 foto's via Trinoculair
Kolonie groenalgen
Ik vermoed dat onderstaande object een stukje afgebroken Desmidium gervillei  is. Een alternatieve verklaring is dat het een coenobium of celkolonie is, een groep of kolonie van cellen, die een bepaald, min of meer vast aantal cellen met weinig of geen specialisatie bevat.  
Sieralg (Desmidiaceae):
Closterium intermedium of  Closterium dianae ?
Sieralg (Desmidiaceae); Closterium lunula

Gepolariseerd
Sieralg (Desmidiaceae); Closterium lunula
Sieralg (Desmidiaceae); Closterium lunula

Literatuur:

  • Peter Coesel, Koos Meesters; "Desmids of the Lowlands"; KNNV; 2023; ISBN 9789050119481.
  • Syllabus "Planktononderzoek"; Deel uit de "Handleiding voor de beoordeling van water" van P.J. Schoevers; RIN;
  • H. Streble, D. Krauter; "Das Leben im Wassertropfen"; 9de druk; 2001; Kosmos; ISBN 9783440126349.
  • K. Hausmann, D.J. Patterson; "Zakatlas van de eencelligen"; 1ste druk; 1984; Thieme; ISBN 9003983100.
  • P.F.M. Coesel; "De Desmidiaceëen van Nederland, Deel 6 Fam. Desmidiaceae (4)"; Wetenschappelijke Mededeling KNNV nr. 220; 1997; ISBN 9050111041.
  • J. Simons; "Spirogyra en verwante draadalgen in Nederland"; Wetenschappelijke Mededeling KNNV nr. 197; 1990.
  • A. van der Werff; "Kiezelwieren - Diatomeeën"; Wetenschappelijke Mededelingen KNNV nr. 164; 1994.
  • A. van Essen; "Rhizopoden - Overzicht van een veertigtal soorten van Amoebina, Testacea en Heliozoa in Nederland"; Wetenschappelijke Mededeling KNNV nr. 78; 1968.
  • A. Schierbeek; "De wonderwereld der microscoop"; van Stockum; 1971; 7de druk.
  • E. Gevers; "Speurtochten in de microwereld"; 3de druk; 1973; De Sikkel;
  • L. Dop, H. Schulp, J. Simons; "Micro-algen - schoonheid in het klein"; 2de druk; 2017; Anoda; ISBN 9789563390.

Relevante websites:

Minder relevante websites:
Achtergrondinformatie: