Alambiek |
Datum: November 2015
Inleiding:
Ooit eens via Marktplaats gekocht, maar vanwege een defecte afdichtring jarenlang blijven staan. Met een nieuwe afdichtring een nieuwe poging gedaan. |
Principe:
Eenvoudige destillatie |
Materiaal:
|
|
|
Uitvoering en resultaat:
Een van die apparaten die ik al wat
langer in mijn bezit heb is een alambiek, die ik via Marktplaats gekocht
heb. Een alambiek is een eenvoudig koperen destilleerapparaat dat men
vaak gebruikt om likeuren te maken. Men vult het vat met de te
destilleren vloeistof en zet de deksel erop vast m.b.v de
aandraaischroef. Vervolgens steekt men de brander aan en gaat wachten.
De koperen pijp aan de top eindigt in een koperen spiraal die opgerold
in de tweede bak ligt. Deze kan men vullen met water hetgeen dient als
koelmedium om de damp te laten condenseren. De spiraal eindigt in een
opening die aan de onderkant uit het vaatje komt, waar men dan de
gedestilleerde alcohol in een bekertje kan opvangen. Nadat ik de
alambiekt gekocht had heb ik het proberen te testen door wat spiritus te
destilleren, hetgeen echter fout liep omdat de afdichtring tussen deksel
en vat gebroken was. Het apparaat begon te lekken en ik heb het
experiment afgebroken. Jammer genoeg was de lak op de basisplaat
vervolgens aangetast. Recentelijk lukte het mij om een nieuwe
afdichtring op de kop te tikken en besloot ik het experiment (iets
uitgebreide) te herhalen. Het grote vat heb ik gevuld met een alcohol
water mengsel en ook heb ik temperatuursensors aangebracht op de keten
zelf (halverwege) en op de koppeling pijp-spiraal. Het experiment
verliep nu voorspoedig en ik heb netjes alcohol overgedestilleerd. Dat
heb ik op een vrij eenvoudige manier aangetoond door een beetje
destillaat in een porseleinen bakje te gieten en aan te steken. Het
brandde met een nagenoeg kleurloze lichtblauwe vlam en liet geen
verbrandingsresten achter. Daarnaast zijn er natuurlijk ook nog de
karakteristieke geur en de temperatuur waarbij het destillaat wordt
overgedestilleerd (ca. 80 °C) die aangeven dat er inderdaad alcohol werd
overgedestilleerd. |
|
Discussie:
Al met al een geslaagd experiment. De
alambiek doet wat deze behoort te doen.
Een van de experimenten die ik nu al wat langer wil uitvoeren is zelf wijn te maken en deze vervolgens in deze alambiek over te destilleren. In het begin van de zomer zal ik nu toch eens eindelijk wat druiven of wat ander fruit moeten gaan kopen. |
Literatuur:
|
Relevante websites |
Achtergrondinformatie:
De scheiding van een homogeen vloeistofmengsel door destillatie berust op het verschil in vluchtigheid van de bestanddelen. Dit laat zich het beste illustreren mbv een fasediagram waarbij het verband gegeven wordt tussen de temperatuur en de concentraties in de vloeistof- en dampfase voor een bepaalde totaaldruk. De kookpunten van de zuivere stoffen zijn A en B. | |
De curve AFDB geeft de kookpunten aan voor vloeibare mengsels van A en B (kookpuntslijn). De curve AEB geeft de samenstelling van de damp, die met de vloeistof bij een gegeven temperatuur in evenwicht is (dauwpuntslijn). Bij verwarming van een vloeistofmengsel C zal dit bij D beginnen te koken. De damp, die ontstaat heeft de samenstelling E en bevat meer van de vluchtige component dan de kokende vloeistof D. Koelt men deze damp af dan verkrijgt men destillaat F, waarin de concentratie van de meest vluchtige component groter is dan in het oorspronkelijke vloeistofmengsel C. De samenstelling van de kokende vloeistof zal tijdens de destillatie veranderen, hetgeen met een stijging van het kookpunt en een geleidelijke verandering van de samenstelling van de coëxisterende damp gepaard zal gaan. Men kan derhalve het destillaat in verschillende fracties opvangen en op deze wijze het meer vluchtige bestanddeel van het minder vluchtige scheiden. Deze manier van werken noemt men een gerfractioneerde destillatie (Zie de tekening hier beneden). | |
Bij de zuivering door
destillatie wordt een verbinding in dampvorm gebracht; de gevormde damp
wordt daarna op een andere plaats gecondenseerd. Het kookpunt van een
verbinding bij atmosferische druk is hoger dan het kookpunt bij een
verminderde druk. Verbindingen, die bij verhoogde temperatuur snel
ontleden, worden daarom bij voorkeur gezuiverd door destillatie onder
verminderde druk Indien de er een mengsel samenstelling is waarbij het kookpunt van dat mengsel beneden of boven het kookpunt van de individuele componenten ligt spreken we van een azeotropische samenstelling; bij deze samenstelling heeft de damp dezelfde samenstelling als de kokende vloeistof. Dergelijke mengsels kan men door destillatie niet verder scheiden. |
|
|
22/11/2015