Valse Roos van Jericho

Datum: Oktober 2017

Inleiding:

De Valse Roos van Jericho (Selaginella lepidophylla), is een plant die in droge toestand tientallen jaren als een verdord bolletje ligt opgerold, maar die zich met water binnen enkele uren ontvouwt tot een redelijk groene plant met vollere bladen.

Een onderwerp op een practicum avond van het NGVM.

Materiaal:

  • Microscoop 
  • Microscoopcamera (Lucky Zoom, 5 Mp)
  • Objectglaasjes
  • Dekglaasjes
  • Spatel
  • Water
  • Microscoop prepareerset (pincet, entnaald, schaar, etc.)
  • Markeerpen / etiketten
  • warmhoudplaatje
  • Kookwekker
  • Horlogeglazen
  • Fijne penseel
  • Microtoom
  • Afvalpotje
  • FAA: een conserveringsvloeistof bestaande uit 50 ml alc 96%, 5 ml azijnzuur, 10 ml formaline 40% en 35 ml gedestilleerd water.
  • Astrablauw
  • Acridine-chrysoïdine: een mensel van twee delen acridinerood en één deel chrysoïdine.
  • Ethanol 70%
  • Ethanol 96%
  • Isopropanol (IPA)
  • Entellan
  • Resurrection plant


 

Uitvoering:

  • Coupes zijn gemaakt met een handmicrotoom van zowel de droge als de natte vorm.
  • De coupes worden bewaard in FAA.
Kleurmethode volgen Du Jardin
Kleuren met Du Jardin gaat het makkelijkste met twee horlogeglaasjes: één glas links op de tafel en de andere rechts. Bijgaand stap voor stap hoe dat gaat.
  • Linker glas:
    - De coupe ligt een paar minuten in het water in linker glas.
  • Rechter glas:
    - Breng de coupe over van het linker naar het rechter glas door het met een draaiende beweging van het penseel uit het water te vissen.
    - Voeg in rechter glas een druppel astrablauw toe.
    - Laat de coupe 1 minuut in de kleurstof.
    - Voeg gedestilleerd water toe om de kleurstof uit te spoelen.
  • Linker glas:
    - Nadat je het water uit dit glas hebt uitgegoten in de pot voor gebruikte vloeistoffen, het glaasje goed droogmaken.
    - Breng nu de coupe van het rechter glas met een penseel over naar het droge linker glas en voeg een druppel acridine-chrysoïdine toe.
    - Laat de coupe 2 minuten in de kleurstof.
    - Voeg gedestilleerd water toe om de kleurstof uit te spoelen.
  • Rechter glas:
    - Het verwaterde blauw uitgieten in de pot. - Glaasje droogmaken en half vullen met ethanol 70%.
    - Coupe met penseel naar dit glaasje overbrengen.
    - Wacht tot de blauwe kleur weer te zien is.
  • Linker glas:
    - Het verwaterde rood uitgieten in de pot.
    - Glaasje droogmaken en half vullen met ethanol 96%.
    - Coupe met penseel naar dit glaasje overbrengen.
    - Wachten totdat de blauwe kleur zonder rode zweem er omheen is, maar het rood gekleurde weefsel nog wel duidelijk te zien is.
  • Rechter glas:
    - Glaasje uitgieten en droogmaken.
    - Half vullen met isopropanol.
    - Coupes met een penseel hierin overbrengen.
    - Minimaal 3 minuten wachten.
De coupe insluiten
  • Voorwerpglas en dekglas goed ontvetten.
  • Vis met een penseel de coupe uit de isopropanol.
  • Tegen de rand van het horlogeglas meeste vocht afvegen en de coupe midden op het voorwerpglas leggen.
  • Dan snel een paar druppels entellan of ander insluitmiddel op de coupe druppelen.
  • Plaats het dekglas met duim en vinger van de ene hand schuin in het linkerdeel van het uitvloeiende insluitmiddel.
  • Plaats een prepareernaald onder de rechterzijde van het dekglas en laat het dekglas langzaam zakken.

Discussie en Resultaat:

De Valse Roos van Jericho (Selaginella lepidophylla ) is een plant die in droge toestand tientallen jaren als een verdord bolletje opgerold kan blijven liggen, maar die zich als ze in contact komt met water binnen enkele uren ontvouwt tot een redelijk groene plant met vollere bladen.

De kleurmethode Du Jardin geeft een mooi genuanceerd beeld van verhoute en niet-verhoute cellen.

Bijzonder aan deze preparaten is dat je goed kunt zien hoe het ontvouwen werkt als de plant na jaren weer eens water krijgt. Daarbij spelen de trabeculae een belangrijke rol: een soort van balkjes die het uitzetten en inkrimpen regelen. Komt veel voor in histologisch weefsel, zelden in botanisch materiaal.

Dwarsdoorsnede van bladstengel van Roos van Jericho.
 
 

  • Microscoop: Euromex ML2000

  • Objectief: Meiji S. Flat Field 4/0.10 – 160 0.17 DIN

  • Camera: Lucky Zoom 5Mp max res (2592x1944)

Literatuur:


Relevante websites:

Minder relevante websites:

Opmerkingen:

  • In plaats van acridine-chrysoïdine kan men ook safranine gebruiken. Dat geeft ook een redelijk resultaat. Nog eenvoudiger: ecoline in de kleuren blauw en rood.

Achtergrondinformatie:

 

19/11/2017