Saharazand

Datum:  Juni 2012 - Januari 2013

Principe:

Sahara zand microscopisch bestuderen.

Materiaal:

  • Euromex ML2000 Microscoop met polarisatiefilters
  • Plakband
  • Dekglaasjes
  • Objectgaasjes
  • Celestron Digitale Microscoop
  • Pateurpipet
  • Horlogeglas
  • Prepareernaalden

Uitvoering:

Vlak na een regenbui als de auto bedekt is met een gelige laag stof (zeer fijn zand)

Plakband preparaat
  • Neem een stukje helder plakband
  • Plak dat over een beetje zand
  • Trek het voorzichtig los
  • Plak het op een objectglaasje
  • Bestudeer onder de microscoop

 

Afspoel preparaat

  • Na een regenbui wil het zand op sommige plaatsen op de auto samen komen

  • Voeg met de pasteurpipet een beetje water toe

  • Probeer vervolgens het water en zand weer met de pasteurpipet op te zuigen en over te brengen op het horlogeglas

  • Herhaal dit totdat men voldoende zand heeft

  • Droog evt. het zand

  • Breng wat over op een objectglaasje en dek af met een dekglaasje

  • Bestudeer onder de microscoop

Resultaat:

Afgelopen jaar op vrijdag 29 juni regende het en de dag erna viel me op hoe stoffig mij auto was. Ik moest onmiddellijk aan Saharazand denken. Als er in de Sahara een zandstorm heeft gewoed kan het opgewaaide stof en fijne zand hoog in de atmosfeer terecht komen en door de wind over een groot oppervlak verspreid worden. Als het gaat regenen, komt het met de regen omlaag en vinden we het o.a. terug op onze auto als een fijn gele of soms oranjeachtig waas. Op de foto van de auto hierboven is dat niet goed te zien, maar de kleur doet inderdaad geelachtig aan. Op zaterdag vroeg ik me af of ik iets interessants kon vinden in dit stof als ik het microscopisch onderzocht.

Ik besloot daarom een plakband preparaat te maken. Een stukje helder plakband werd eerst op de autoruit geplakt  en vervolgens op een objectglaasje. Het objectglaasje werd onder een microscoop gelegd. In dit geval heb ik gebruik gemaakt van mij Celestron Digitale Microscoop die volgens de fabrikant 10x, 40x en 150 x kan vergroten. Onderstaande foto heb ik met deze microscoop gemaakt bij maximale vergroting. Het grote deeltje is ca. 0.3 mm groot. Veel details kan men niet herkennen. Men ziet veel zeer kleine donkergekleurde deeltjes en lichtgekleurde deeltjes. Ik heb dit preparaat ook eens onder mijn Euromex Novex K microscoop bekeken met opvallend licht en kreeg de indruk dat het lichtgekleurde materiaal van organisch oorsprong was (meer groen gekleurd).

In oktober heb ik een nieuwe kans gehad. Dit keer heb ik echter wat zand afgespoeld en vervolgens ingedampt alvorens het onder mijn Euromex ML2000 microscoop te bekijken met doodvallend en gepolariseerd licht. Vooral onder gepolariseerd licht is nu te zien dat er mineralen in het zand zitten. Het merendeel lijkt kwarts te zijn en er zit ook wat organisch materiaal tussen.

 

Discussie:

Exact bepalen welke mineralen er aanwezig zijn in dit kleine monster Saharazand is voor mij met de spullen die ik ter beschikking heb nagenoeg onmogelijk. De polarisatiemicroscoop laat wel echter duidelijk zien dat mineralen aanwezig zijn.

Alhoewel de monstername m.b.v. plakband makkelijk is wordt het daarna niet makkelijker iets te  herkennen. Voorzichtig overspoelen is een betere methode. De opbrengst is dan ook wat groter.

Literatuur:

  • C. Linke, O. Mohler, A. Veres, A . Mohacsi, Z. Bozoki, G. Szabo, M. Schnaiter; "Optical properties and mineralogical composition of different Saharan mineral dust samples: a laboratory study";Atmospheric Chemistry and Physics; 6 2006; p. 3315–3323
  • Paloma Carinanos, Carmen Galan, Purificacion Alcazar, Eugenio Domınguez; "Analysis of the Particles Transported with Dust-Clouds Reaching Cordoba, Southwestern Spain"; Archives of Environmental Contamination and Toxicology; 46  2004; p. 141–146
  • Michael Welland; 'Sand'; Oxford University Press; 2009; ISBN 9780199588183

Relevante websites:

Minder relevante websites

05/01/2013