Zetmeel bestuderen

Datum: augustus 2002

Principe:

Aardappelzetmeel nader bestuderen.

Materiaal:

Uitvoering:

	Snij een aardappel in 2 stukken. Schraap voorzichtig met een objectglaasje langs het witte deel.
	Breng een klein deel over naar het midden van een ander objectglaasje. Doe er een dekglaasje overheen. Bekijk het onder de microscoop.
	Het zetmeel kan gekleurd worden m.b.v. jodium.  Leg links naast het dekglaasje een druppel jodium, en rechts zuig je met wat tissue het water onder het dekglas weg.  Herhaal de gehele hierboven beschreven procedure met blauwe voedingskleurstof.

Resultaat:

Voor en na de diverse kleuringen hebben we met de microscoop gekeken en foto's gemaakt.

zonder kleuring 60 x	zonder kleuring 200 x
met jood kleuring 60x	met jood kleuring 200 x
met voedingskleurstof 60x	met voedingskleurstof 200x

Discussie en conclusie:

Zonder gebruik te maken van kleuring zijn de zetmeelkorrels maar heel moeilijk te zien onder de digitale microscoop (QX3). Opgemerkt dient te worden dat met een 'normale' lichtmicroscoop dit wel meevalt, de korrels zijn dan wel goed te zien. Desalniettemin is hier een duidelijk verbetering in zichtbaarheid waar te nemen door de reactie met jood. Ook het gebruik van voedingskleurstof helpt om de korrels beter zichtbaar te maken. Deze kleuren nu echter niet zelf, alleen het water wordt blauw, waardoor het contrast groter wordt. 

Opmerkingen:

• Zorg ervoor dat het stokje of pipetje waarmee de zetmeel wordt overgebracht zeer schoon is.

Literatuur:

• Biologie als hobby; Cyril Bibby; 19??; p. 50.
• Wil van Poppelen; 'Bekijk een patatje'; Mens & Wetenschap; januari 2001; p 5.
• Ben Waas, Piet van Engelen; Werken met de Microscoop; Malmberg; 19??; ISBN 902086503X; p 12-15,21-22.
• Gerard Stout; 'Zetmeel een veelzijdig voedingsmiddel'; Aarde en Kosmos; 6 1987; p. 680-682.  
• Gerard Stout; 'Proeven met Zetmeel'; Aarde en Kosmos; 8 1987; p. 900. 

Achtergrondinformatie:

Aardappelen, tarwe en maïs zijn typische bronnen voor zetmeel. Het eetbare deel van de aardappelplant is de knol. Die knol zit barstend vol zetmeel. Dit zetmeel is een energierijke verbinding die de plant eigenlijk had willen bewaren. Een plant spreekt zijn voorraad reservevoedsel aan als de fotosynthese niet mogelijk is. 

De industrie maakt dankbaar gebruik van zetmeel. Zetmeel is een koolhydraat en bestaat uit glucose eenheden die aan elkaar zijn gekoppeld tot een polymeer. Glucose is een zoetmaker. Daarom kunnen uit zetmeel, met behulp van enzymen (biologische katalysatoren), siropen worden gemaakt. Deze siropen kom je bijvoorbeeld tegen in frisdranken en vruchtensappen, in snoep en in bakkerijproducten.

Bij planten vindt in de mitochondriën alleen oxidatie van pyruvaat plaats. Pyruvaat ontstaat door afbraak van zetmeel (planten). Zetmeel worden eerst afgebroken tot glucose, dat vervolgens in de glycolyse wordt omgezet in pyruvaat.

	Andere naam:	Poly--D-glucose Amylose
	Molekuulformule:	HO-(C6H10O5)n-H
	Structuurformule:

02-01-2003